Обсуждение статьи "БУМИС ПАНАЙОТИС"

"Афинская высшая церковная школа"? "Що се? і звідки се?"

Офиц. название учебного заведения:

• "Афинская высшая духовная академия", http://www.hristianstvo.ru/orthodoxy/churches/greece/greducation/
• "Ecclesiastical Academy of Athens" (AEAA) / "Η Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθήνας", http://www.aeaa.gr/view_cat.php?cat_id=366

Ну. А Бумис - согласно http://www.aeaa.gr/view_cat.php?cat_id=366 - преподавал в "Ἀνωτέρα Ἐκκλ. Σχολή Ἀθηνῶν". Т.е. в "школе" а не в "академии".

Впрочем я плохо разбираюсь в их церковной образовательной системе. Расскажите, почему Вы убеждены в идентичности?

Афинская высшая [не "церковная", а] "духовная" школа указом № 3432/2006 министерства по делам образования и религий была преобразована в высшую "духовную" академию и с тех пор (по всей видимости с 2007) находится в настоящем статусе : "Η Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθήνας είναι παραγωγική σχολή της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ελλάδος, ανήκει στην Ανώτατη Εκπαίδευση, παρέχει εκπαίδευση και χορηγεί πτυχία ισότιμα με εκείνα των ιδρυμάτων της Ανώτατης Εκπαίδευσης και εποπτεύεται από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, σύμφωνα με το Νόμο 3432/2006". (информация на офиц. сайте академии: http://www.aeaa.gr/index.php)

На старом сайте еще тогда духовной школы (сайт последний раз обновлялся в 2007 году) есть краткая история этого заведения (выдержки из ст. 1998 года преподавателя кафедры социальной теологии Афинского университета). См. "Η Σχολή. Ιστορικό", http://aesa.sch.gr/page1/page4/page7/page7.html (точка доступа 5 августа 2018). На том же сайте любая попытка перейти по навигации на Главную страницу (Αρχική Σελίδα) приводит к сообщению: "Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθήνας. Ο επίσημος ιστότοπος της ΑΕΑΑ βρίσκεται ", где "εδώ" отсылает к http://www.aeaa.gr/

Вдогонку, цитата: : "H Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθηνών λειτουργεί από 1-9-2007", по навигации "Α. Ε. Α. Α.": http://aesa.sch.gr/page15/page15.html

По состоянию на 1998 год, более подробно, чем в указ. выше историч. справке, см. Ιωάννης Αντωνίου Παναγιωτόπουλος, "Ή Εκκλησιαστική Εκπαίδευση: ή ιστορία, το παρόν και οί προοπτικές", Εφημέριος ΜΖ (1998), Αριθ. 1, σ. 11-12, Αριθ. 2, σ. 29-31, Αριθ. 3, σ.46-47, Αριθ. 4, σ.61-62, Αριθ. 5, σ.79, Αριθ. 6, σ.94-95 (например, часть Αριθ. 3, σ. 46-47 находится по адресу http://www.ecclesia.gr/greek/press/efimerios/material_1/1998...pdf, т.е., в адресе меняется только последняя цифра от "...1.pdf" до "...6.pdf".

На заметку (выцарапано из указанного выше источника):

Ή Εκκλησιαστική Εκπαίδευση: ή ιστορία, το παρόν και οί προοπτικές

Τοΰ κ. ΙΩΑΝΝΗ ΑΝΤ. ΠΑΝΑΠΩΤΟΠΟΥΑΟΥ

Ή άνάγκη επιμόρφωσης του κλήρου ό όποιος 6έν ειχε λάβει γυμνασιακή παιδεία, καλύφθηκε με τον ειδικό Ν. 346/1979, «Περϊ τρόπου πληρώσεως έφημεριακών τίνων θέσεων και συστάσεως ειδικών σχολών Ιερατικής Μορφώσεως». Μέ αύτό τό νόμο επετράπη ή χειροτονία αποφοίτων Δημοτικού Σχολείου σε δυσπρόσιτα χωριά και θεσμοθετήθηκε ή λειτουργία ετήσιων Ιερατικών Σχολών για τις ανάγκες των κατά τόπους Μητροπόλεων. Ή φοίτηση στα Μέσα Έκκλ. Φροντιστήρια (Έκκλ. Γυμνάσια) επετράπη σε όσους έχουν συμπληρώσει τό 16ο έτος της ήλικίας τους και είναι ύποψήφιοι. κληρικοί (αρθρ. 1, παράγρ. 2, τοϋ Π.Δ. 178/1976) και γιά όσους κληρικούς ενδιαφέρονταν νά συμπληρώσουν τή γυμνασιακή τους μόρφωση. Ή σταδιακή κατάργηση των Ανωτέρων Έκκλ. Φροντιστηρίων, γιά όσους είχαν απολυτήριο ισάξιο μέ τό απολυτήριο τοϋ Λυκείου, αντισταθμίσθηκε από τή λειτουργία της Δ' τάξης τών Έκκλ. Λυκείων [42].

Ό διοικητικός και εκπαιδευτικός διαχωρισμός τοΰ παλαιού Γυμνασίου σέ τριτάξιο Γυμνάσιο και Λύκειο, επέβαλε την εναρμόνιση της έκκλ. εκπαίδευσης μέ τό όλο νομοθετικό πλαίσιο πού είσήγα-γε ό Ν. 309/1976. Διά τού Π.Δ, 1025/1977 στήν πράξη καθορίσθηκε ώς μοναδικός τύπος έκκλ. εκπαίδευσης τό Τετρατάξιο Έκκλ. Λύκειο. Ή δημιουργία αποκλειστικά και μόνο Έκκλ. Λυκείων έλυσε έν μέρει τό πρόβλημα τής συνειδητής εισόδου τών μαθητών στήν έκκλ. εκπαίδευση, καθώς τό όριο ήλικίας έγινε τουλάχιστον τό 15ο έτος. Ή αλλαγή τοϋ έτους ένταξης τοϋ μαθητή στήν έκκλ. εκπαίδευση, κατέστησε τήν επιλογή της πράξη περισσότερο ώριμη καϊ διαφύλαξε τό κύρος της, αφού έξ αιτίας τών μεγάλων διαρροών πού είχαν τά έκκλ. σχολεία μετά τό Δ' έτος σπουδών, ή αξιοπιστία τής έκκλ. έκπαίδευσης ειχε τρωθεϊ βαρύτατα. Συγχρόνους τό Δημόσιο και τό Εκκλησιαστικό ταμείο διαφυλάχθηκαν από εκείνες τις περιπτώσεις τών μαθητών οί όποιοι εκμεταλλεύονταν τις παροχές τοϋ έκπαιδευτικοϋ συστήματος τών έκκλ. σχολείων. Ό άπόφοιτος τής Γ' τάξης έκκλ. Λυκείου συμμετέχει στις εισαγωγικές εξετάσεις γιά τά Πανεπιστήμια όπως και οί απόφοιτοι τών Κλασικών Λυκείων, ή μπορεϊ νά έγγραφεϊ στήν Δ' τάξη τοϋ Έκκλ. Λυκείου. Στήν Δ' τάξη μπορεί νά εγγραφεί κάθε απόφοιτος τής Γενικής Μέσης Εκπαίδευσης, χωρίς έξετάσεις [43]. Οί απόφοιτοι τών Έκκλ. Λυκείων συμμετέχουν στις εξετάσεις γιά εισαγωγή στις Θεολογικές Σχολές άπό ειδική κατηγορία.

Μέ τό νέο θεσμικό πλαίσιο δημιουργήθηκαν 14 Έκκλ. Λύκεια, τριετούς φοίτησης, σϋν ένας χρόνος προαιρετικής φοίτησης στήν Δ' τάξη, 4 Έκκλ. Γυμνάσια τριετούς φοίτησης καϊ 8 Μέσα Έκκλ. Φροντιστή ρ ία [44]. Στο τέλος τοϋ 1982 λειτουργούσαν τά Έκκλ. Φροντιστήρια (Γυμνάσια): Αθηνών (Νυκτερινό), Καλαμάτας, Καρδίτσας, Καρπάθου, Κατερίνης καϊ Φλώρινας, όπως καϊ τά Έκκλ. Γυμνάσια Ξάνθης, Πάτμου, Τήνου και Χανίων (10 Γυμνάσια). Τά Έκκλ. Λύκεια: Βελλάς [45], Βόλου [46], Καβάλας [47], Καρπενησίου, Κορίνθου [48], Λαμίας [49], Ξάνθης, Πάτμου [50], Πατρών [51]. Ριζαρείου, Τήνου [52], Φλώρινας, Χανίων [53] και τό Νυχτερινό Αθηνών [54] (14 Έκκλ. Λύκεια). Ή Άθωνιάδα Σχολή λειτουργεί μέ τη μορφή τοϋ παλαιού εξαταξίου Γυμνασίου. Τέλος ή Έκκλ. Παιδαγωγική Ακαδημία Βελλάς 13, ή Έκκλ. Παιδαγωγική Ακαδημία Θεσσαλονίκης [56] καϊ ή Ανωτέρα Έκκλ. Σχολή Αθηνών (Κηφισέ) [57]

(Συνεχίζεται)

42. Ό Καθηγ. Φυτράκης θεωρεί άτυχη τήν διάταξη του άρθρου 3, παρ. 3 τοϋ Π.Δ. 1025/77, μέ τήν όποια καταργήθηκαν τά Ανώτερα Έκκλ. Φροντιστήρια (Έκκλ. Παιδεία, σ. 21). Κρίση ή όποια θά μπορούσε νά θεωρηθεί μάλλον υπερβολική άν σκεφθούμε ότι ή χρηστική άξία τών Ανώτερων Έκκλ. Φροντιστηρίων είχε ουσιαστικά εκλείψει μέσα στά πλαίσια τών νέων νομοθετικών ρυθμίσεων.

43. Συνοψίζοντας ό Καθηγ. Βλάσιος Φειδάς θεωρεί τά ακόλουθα ώς τά βασικά σημεία πού επικεντρώθηκε ή Μεταρρύθμιση τής Έκκλ. εκπαίδευσης: 1. "Αφετηρία εισόδου σε κάθε τύπο Έκκλ. Σχολείου έγινε υποχρεωτικά τό 16 έτος ήλικίας. 2. Ώς βαοικός τύπος έκκλ. έκπαίδευσης επιλέχθηκε νά εΐναι τό Τετρατάξιο Έκκλ. Λύκειο. 3. Τό Έκκλ. Λύκειο έγινε πολυδύναμη εκπαιδευτική μονάδα μέ τή λειτουργία της Δ' τάξης. 4. Ενισχύθηκε ή στροφή τού κλήρου στήν Ανώτερη καί στήν Ανώτατη Θεολογική Παιδεία. 5. Δόθηκε λύση στό πρόβλημα τού κλήρου τών δυσπρόσιτων ενοριών. 6. Καταπολεμήθηκαν οί άσκοπες δαπάνες τής Εκκλησίας καί τής Πολιτείας (ΉΜεταρρύθμισις, σ. 12-14).

44. Γενικά γιά τήν έκκλ. εκπαίδευση βλ. ΡΕΠ 1 (1978), σ. 361-363. ΡΕΠ 2 (1981), σ. 653-655). 45. ΡΕΠ 4 (1988), σ. 391.

46. Τό σχολείο αύτό λειτούογησε γιά πριότη φορά τό 1978-79. ΡΕΠ 2 (1981), σ. 651-652. ΡΕΠ 3 (1984), σ. 387-388. ΡΕΠ 4 (1988), σ. 391-394.

47. Τό σχολείο αύτό λειτούργησε γιά πρώτη φορά τό 1978-79. ΡΕΠ 2 (1981), ο. 655.

48. Π. ΜΠΡΑΒΟΥ, Εκκλησιαστική Σχολή Κορίνθου (ΕΣΚ), Αθήνα 1992. ΡΕΠ 3 (1984), σ. 386-387.

49. ΡΕΠ 4 (1988), σ. 402-404.

50. ΡΕΠ 2 (1981), σ. 649.

51. Τό σχολείο αύτό λειτούργησε γιά πρώτη φορά τό 1978-79. ΡΕΠ 2 (1981), σ. 655.

52. Τό σχολείο λειτούργησε γιά πρώτη φορά ώς Ανώτε¬ρο Έκκλ. Φροντιστήριο τό 1966-67. Τό 1971 μετετράπη σέ έπτατάςια Έκκλ. Σχολή. Άπό τό 1977 λειτουργεί ώς Έκκλ. Λύκειο, βλ. ΡΕΠ 2 (1981), σ. 649-651,

53. ΡΕΠ 4 (1988), σ. 394-399.

54. Τό σχολείο λειτούργησε γιά πρώτη φορά τό 1979-80. ΡΕΠ 2 (1981), σ. 655. ΡΕΠ 3 (1984), σ. 385-386.

55. ΡΕΠ 4 (1988), σ. 390.

56. ΡΕΠ 4 (1988), σ. 389.

57. Τό 1968 ιδρύθηκε στήν Τήνο Ανώτερο Ιερατικό Φροντιστήριο, τού οποίου τό πτυχίο παρείχε τό δικαίωμα προαγωγής στήν Α' Μισθολογική Κατηγορία. Τό 1972 μετονομάσθηκε σέ Σχολή Ιερατικών Σπουδών και μεταφέρθηκε στήν 'Αθήνα. Στό Ν. 476~(ΦΕΚ 308, τ. Α', 18.11.76) υπήχθη στό ΥΠ.Ε.Π.Θ. Μέ τό Π.Δ. 1025 (ΦΕΚ 344, τ. Α', 10.11.77) μετονομάσθηκε σέ Ανωτέρα Εκκλησιαστική Σχολή Αθηνών. Σήμερα ή Σχολή στεγάζεται στήν Κηφισιά, βλ. ΡΕΠ 2 (1981), σ. 648. ΡΕΠ 3 (1984), ο. 389.

Спасибо, теперь ясно.

Остаётся понять почему Вы настаиваете на употреблении слова "духовная" для перевода "Εκκλησιαστική". Последнее ведь явно произведено от "Экклесии" а не от "Пневмы", да и в русском этот перевод достаточно распространён. См. напр.:

• проф. КДА прот. Василий Заев, Конспект по истории Поместных Православных Церквей, http://www.razlib.ru/istorija/konspekt_po_istorii_pomestnyh_...php:
Высшее церковное образование в Греции можно получить в четырех высших церковных школах — Афинской, Фессалоникийской, Гераклионской и Велласской
• "Элладская Православная Церковь : Высшие богословские учебные заведения", http://www.pravoslavie.ru/orthodoxchurches/page_3072.htm:
Афинская высшая церковная школа, Фессалоникийская высшая церковная школа, Гераклионская высшая церковная школа, Велласская высшая церковная школа
• "Игумен Симеон (Гагатик): В Греции есть монастыри, которые осуществляют на практике святоотеческий идеал", http://www.kiev-orthodox.org/site/meetings/2237:
Есть семинарии, которые находятся в ведении непосредственно Церкви, дающие среднее образование. И есть Высшая церковная школа, которая дает высшее образование.

Если Вы предлагаете переводить греческое "Εκκλησιαστική" как "духовная" ради типологического отождествления с русскими "духовными школами" - это концептуальный вопрос который коснётся вообще всех церковных образовательных учреждений греческой традиции, поэтому это стоит обсудить особо. Я раньше никогда не углублялся в греческую систему церковного образования, и у меня не было убеждённости в возможности такого отождествления.

Большая благодарность за разыскание солидного текста о греческом церковном образовании. Гугл-переводчик дал мне понять что всё очень интересно, но одновременно подтвердил невозможность адекватного перевода без самостоятельного знания языка. А очень полезно было бы иметь эти сведения в виде статьи (или группы статей).

Я не предлагаю, а полагаю, что "духовное образование" и "духовные учебные заведения" это давно сформированные термины, в которых "церковным" есть только намерение Церкви попытаться хоть как-то контролировать процесс создания системы среднего и высшего богословского образования.

Обратите внимание, а) в статье Элладская Православная Церковь сказано: "Состав (включая "Новые земли"): [..] не менее 2 высших духовных школ;"

б) в статье, указанной ниже, в таких словосочетаниях как "духовное образование" или "высшая духовная академия" вместо слов "духовное / духовная" используются "богословское / богословская" . См. Болонский процесс и система богословского образования Элладской Православной Церкви (коллектив авторов) // Портал Богослов.Ru, от 1 декабря 2010: http://www.bogoslov.ru/text/1259617.html

Согласен. И они чётко отличаются от "богословского образования" и "богословских учебных заведений". Сравните:

а. В духовных заведениях Церковь имеет реальный контроль; идёт не только обучение но и полноценное церковное воспитание будущих пастырей которые являются воспитанниками (т.е. форма одежды, распорядок дня, послушания, посещение служб, говение, участие в таинствах - всё прописано).

б. В богословских заведениях всё под контролем светских академических кругов; идёт интеллектуальное обучение, за рамками которого студенты вольны жить "своим умом" в отношении Церкви, но зато должны придерживаться догм современного университетского мiра (т.е. можно быть атеистом, но нельзя быть "гомофобом").

Ещё бы! Там ведь ясно написано что системы духовного высшего образования в Элладской Церкви практически нет - одно богословское образование. Читаем:

Прочитанное заставляет ещё более скептически отнестись к возможности перевода греческого "Εκκλησιαστική" как "духовная" в отношении к этим "высшим школам/академиям". "Богословская" - подходит по сути, а "церковная" - по форме.

Это писал я сам основываясь на тогдашних знаниях.

Сейчас люди сами наделяют слова смыслами. Простите, все что Вы написали, для меня, просто набор букв. Если говорить о переводе с греческого "Εκκλησιαστική" "по форме", то для начала обратимся к словарю Чудинова (см. "Словарь иностранных слов, вошедших в состав русского языка", Чудинов А.Н., Изд.3-е, 1910): "Екклезиастика (греч., от ekklesia - церковь). Учение церкви".

На заметку: а) "экклезиастика", или учение о Церкви - это богословская дисциплина, в которую включают и литургику и каноническое право [ Как пишут на ПЭ, т. 22, с. 686-707: экклезиастика - это предмет "о вероучении Церкви, о богослужении и об управлении Церковью", http://www.pravenc.ru/text/389617.html ]; б) слово "экклесия" переводится на русский язык буквально как "из званных" (ἐκ+κλησία. приставка "ἐκ / εξ" - "из", "от", а "κλησία" - от "κλησις"- зов, имя).

Исправлено, дополнено: Словари иностранных слов Михельсона А.Д. (1865), Павленкова Ф. (1907) и Чудинова А.Н. (1910) слово "экклезиастический / екклезиастический (ekklesiastikos)" переводят как "Церковный, духовный" или "духовный, церковный". Словарь (Аксенова) прилаг. "εκκλησιαστική" переводит как духовный, духовная, духовное, духовные.

Хорошо, и Вы меня простите. Спасибо за наблюдения.